Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Co-de-gàrri(-rousso)
Alopecurus aequalis
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Vulpin fauve, Vulpin roux.
Descripcioun :La co-de-gàrri-rousso, raro au nostro, trachis en ribo d'estang e de mueio. Se recounèis à soun enflourejado rousso un cop maduro. Li glumo soun soudado à la baso e fan de 1,5 à 3 mm. Li Lemma soun soudado sus sa mita (aequalis). Apoudèn que l'arèsto èi courteto.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Pamens dèu èstre, coume si cousino, un bono erbo pasturiero.
Port : Erbo
Taio : 15 à 70 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alopecurus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribo d'estang
- Ribo de mueio
- Bas palun
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Alopecurus aequalis Sobol., 1799